Cena brutto, a netto – czym są, czym się różnią i kiedy są ujmowane w przedsiębiorstwie

Podczas zakupów w sklepie, albo korzystając z różnego rodzaju usług, otrzymujemy potwierdzenie w formie paragonu albo faktury. Na wskazanych dokumentach zazwyczaj znajdują się dwie liczby – cena brutto i cena netto. I kiedy przedsiębiorcy muszą ująć w Księdze Przychodów i Rozchodów cenę brutto? To, czym są oba te rodzaje cen, wyjaśniamy poniżej. Wskazujemy również na różnice i wjaśniamy, kiedy są one ujmowanie w przedsiębiorstwie. Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Cena brutto a netto

Jeśli prowadzimy działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT to różnica pomiędzy ceną brutto a netto staje się bardzo ważna. Zrozumienie tego jest istotne nie tylko w kontekście prawidłowego obliczania podatku. To też ważna rzecz w przypadku analizy rentowności finansowej naszej organizacji. Nie są to jednak bardzo trudne obliczenia. Konstrukcja netto-brutto bowiem cechuje się prostotą.

Cena brutto

Jest to cena za zakupiony przez firmę towar albo usługę. Cena ta obejmuje już kwotę należnego podatku VAT. Kwota tego podatku, którą zestawia się z ceną netto zależna jest przede wszystkim od rodzaju towaru albo usługi. Artykuł 3. ustawy o informowaniu i cenach towarów i usług jasno wskazuje, że cena brutto to kwota całkowita i zupełna, jaką kupujący musi zapłacić za produkt albo usługę.

Ten sam artykuł mówi również, że w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym.

Jak obliczyć wartość ceny brutto? To bardzo proste. Należy pomnożyć cenę netto przez odpowiednią stawkę podatku VAT. Otrzymaną kwotę dodajemy do ceny netto. Aby zobrazować to lepiej, posłużmy się takim przykładem. Załóżmy, że lampa kosztuje 100 zł netto. Stawka podatku VAT dla tego towaru jest równa 23%. Jeśli chcemy obliczyć wartość brutto musimy:

• kwotę netto pomnożyć przez podatek VAT: 100 zł x 23% = 23 zł. To kwota podatku VAT.
• otrzymaną kwotę trzeba dodać do kwoty netto: 23 zł + 100 zł = 123 zł. To kwota brutto.

Przedsiębiorca, który zwolniony jest w podatku VAT w ramach swojej działalności gospodarczej może kupić towar i wliczyć go w koszty uzyskania przychodów w kwocie brutto. Takiej, która określona jest na dokumencie zakupu. Gdy otrzyma on fakturę zakupu, powinien zaksięgować ją w Księdze Przychodów i Rozchodów w kwocie brutto.

Ten sam przedsiębiorca, który jednocześnie osiągnie przychód za sprzedaż produktów, musi wystawić kontrahentowi fakturę w kwocie brutto. Bez naliczonego w niej podatku VAT. W ewidencji księgowej tych przedsiębiorców istnieje więc wartość w cenach brutto. Zarówno w ewidencji sprzedaży, jak i zakupów.

Przedsiębiorcy, zarówno czynni jak i zwolnienie z VAT, po zakupie towaru realizuje płatność w kwocie brutto. Gdy otrzymają fakturę odliczają podatek VAT. To w konsekwencji powoduje, że kosztem podatkowym, jaki ten przedsiębiorca ponosi jest cena netto. Ta z faktury. Są jednak sytuacje, kiedy odliczenie podatku VAT nie jest możliwe. Dzieje się tak pomimo tego, że zakup dotyczy działalności opodatkowanej i jest jednoznacznie potwierdzony fakturą. Odliczenie bowiem nie obowiązuje w przypadku faktur za hotele czy branżę gastronomiczną. Wydatek związany z tymi rodzajami usług powinien być wskazany  w kosztach uzyskania przychodu na bazie faktury w kwocie brutto. Mimo że na fakturze widnieje kwota neto i VAT, a zakupu dokonał przedsiębiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT.

Cena netto

Najprościej mówiąc, cena netto to po protu cena towaru bądź usługi, bez podatku VAT. Dotyczy więc ona jedynie przedsiębiorcy. Gdy robi on zakupy na rzecz prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i bierze na to fakturę, to może odliczyć podatek VAT. Płaci wówczas jedynie kwotę brutto. Po odliczeniu podatku, rzeczywistym kosztem, jest jednak cena netto.

Ceny towarów w sklepie, podawane są zawsze w kwocie brutto. To wynika z obowiązujących przepisów prawa. Warto jednak wiedzieć, że zarówno cena brutto, jak i netto muszą być umieszczane na paragonie. Wyjątkiem jest jedna sytuacja. Gdy produkt albo usługa jest zwolniony z podatku. Taka sytuacja to tak zwane zwolnienie przedmiotowe. Obejmuje najczęściej usługi związane z edukacją czy medycyną. W takich sytuacjach ceny netto i brutto są równe.

W przypadku przedsiębiorców i umów zawieranych między nimi wygląda to następująco: posiadają oni dowolność. Co to oznacza w praktyce? że mogą stosować tak samo ceny w kwocie brutto, jak i w kwocie netto. W przypadku kwot netto muszą jednak umieścić następującą informację. Warto wiedzieć, że cena podawana bez określenia, czy jest to cenna brutto czy netto, zawsze uznawana jest za kwotę brutto.

Podsumowanie

Po przeczytaniu powyższego artykułu już pewnie wiesz, jak ważne jest rozróżnianie kwoty brutto od netto. Jest to istotne nie tylko w przypadku przepłacania za zakupy, ale też po to, aby negocjować warunku kontraktów handlowych. Znajomość tych terminów ważna jest również w przypadku wysokości wynagrodzenia.